Thần kinh sọ có kích thước lớn nhất, gồm 3 nhánh:
+ Nhánh thần kinh mắt (V1): đi ra ngoài hộp sọ qua khe trên hốc mắt
+ Nhánh thần kinh hàm trên (V2): qua lỗ tròn
+ Nhánh thần kinh hàm dưới (V3): quan lỗ bầu dục
Nguyên ủy thật:
+Rễ vận động: nhân vận động ở cầu não
+Rễ cảm giác: hạch sinh ba (hạch glasser)
Nguyên ủy hư: mặt trước bên cầu não
1. TK mắt (V1): nhỏ nhất, qua khe ổ mắt trên
Cho các nhánh tận:
-TK lệ: cho tuyến lệ và kết mạc mi trên
-TK trán: chia 2 là TK trên ổ mắt và TK trên ròng rọc
-TK mũi mi: có nhiều nhánh cho mũi và xoang
2. TK hàm trên (V2):
-Qua lỗ tròn đến hỗ chân bướm khẩu cái, vào rãnh, ống và ra ở lỗ dưới ổ mắt
-Nhánh bên: màng não, CBKC, và TK gò má
-Nhánh tận: TK dưới ổ mắt, huyệt răng trên, mi dưới, mũi
3.TK hàm dưới (V3):
-Lớn nhất: gồm vận động và cảm giác
-Phân nhánh:
+Vận động: cơ cắn, 2 cơ chân bướm, cơ thái dương
+Cảm giác: vùng mang tai, má, miệng, huyệt răng dưới, cằm, môi dưới, lưỡi (2/3 trước)
Tổng kết: TK V có chức năng hỗn hợp:
_Vận động: cơ nhai, cơ thái dương hàm, cơ CBT và CBN
_Cảm giác: toàn bộ cảm giác vùng mặt, miệng, xoang mũi, hốc mũi
Có 3 nhanh cảm giác: nhân cảm giác chính ở cầu não, nhân cảm giác trung não, nhân cảm giác tủy sống. Cảm giác dẫn truyền về đồi thị theo bó liềm (cảm giác sâu) và bó gai thị( cảm giác đau nóng nhiệt)