Viêm ổ răng
1. Nguyên nhân
– Viêm ổ răng chính xác là viêm ổ răng khô, là biến chứng gây chậm lành thương nhưng không
liên quan đến nhiễm trùng, biểu hiện chủ yếu bằng triệu chứng đau ở mức độ vừa phải đến dữ dội
nhưng không có dấu hiệu thông thường của nhiễm trùng như sốt, sưng. Triệu chứng đau thường xuất
hiện vào ngày thứ ba hoặc thứ tư sau nhổ răng với mức độ thay đổi, thường rất dữ dội theo kiểu
mạch đập, lan đến vùng trước tai và thái dương, ít phản ứng với thuốc giảm đau thông thường, làm
bệnh nhân không ăn và không ngủ được.
– Khám ổ răng thấy một hốc xương rỗng còn một phần, hoặc không còn cục máu đông với
xương ổ răng bị lộ ra, xương bị lộ cực kỳ nhạy cảm và là nguồn gốc của đau, ổ răng có mùi hôi và
bệnh nhân thường than phiền có mùi vị khó chịu. Nướu bao phủ ổ răng bình thường, không có hạch
phản ứng.
– Bệnh căn của viêm ổ răng khô thường không rõ ràng nhưng có vẻ do tăng hoạt động phân hủy
fibrin tại ổ răng vừa nhổ. Hoạt động phân hủy fibrin gây tan rã cục máu đông và sau đó làm lộ
xương, hoạt động này có thể là kết quả của nhiễm trùng ở vùng mô xung quanh, viêm nhiễm phần
tủy xương hoặc do các yếu tố khác. Viêm ổ răng khô sau nhổ thường rất hiếm gặp với tần suất
khoảng 2%, nhưng thường xảy ra sau nhổ răng khôn lệch hàm dưới (khoảng 20%)
2. Điều trị
– Điều trị viêm ổ răng khô chủ yếu là giảm đau trong thời gian lành thương, nếu không điều trị
thì không có di chứng nào ngoài đau liên tục và điều trị cũng không làm lành thương diễn ra nhanh
hơn. Điều trị tại chỗ bao gồm rửa ổ răng nhẹ nhàng với dung dịch sinh lý, tuyệt đối không được nạo
đến thành ổ răng vì sẽ làm lộ thêm xương và gây đau nhiều hơn, nếu cục máu chưa phân hủy hoàn
toàn nên giữ lại phần chưa phân hủy này. Sau đó nhét vào ổ răng mèche có tẩm iodoform hay các
thuốc như eugenol, thuốc tê thoa để làm giảm cảm giác đau ở mô xương, thuốc này có thể do dược sĩ
làm theo yêu cầu của bác sĩ hoặc ở dạng những chế phẩm có sẵn.
– Khi đặt mèche có tẩm thuốc vào ổ răng, bệnh nhân thường thấy đỡ đau trong vòng vài phút,
tùy mức độ đau, có thể thay mèche mỗi ngày hoặc sau vài ngày. Rửa ổ răng với nước muối sau mỗi
lần thay mèche. Khi bệnh nhân đã đỡ đau, không nên đặt mèche nữa vì nó được xem như là vật lạ và
làm chậm lành thương.
3. Phòng ngừa
Để ngăn ngừa viêm ổ răng khô, bác sĩ cần giảm sang chấn và tránh lây nhiễm trong vùng phẫu
thuật. Thao tác không sang chấn bao gồm: đường rạch gọn, banh vạt nhẹ nhàng, lấy sạch mảnh vụn
mô và bơm rửa thật nhiều sau phẫu thuật. Để giảm tỷ lệ viêm ổ răng khô ở răng khôn hàm dưới, có
thể dùng gelatine có tẩm kháng sinh (Tetracycline) đặt vào ổ răng. Dùng nước súc miệng có chất sát
trùng như chlorhexidin để súc miệng trước và sau phẫu thuật cũng có thể làm giảm tỷ lệ viêm ổ răng
khô.
