GÂY TÊ TRONG ĐIỀU TRỊ TỦY
Điều trị tủy răng cũng như nhiều thủ thuật điều trị nha khoa khác, gây tê để khống chế đau đóng vai trò vô cùng quan trọng. Về mặt giải phẫu sinh lý, răng và xương hàm do giây thần kinh số V2 và V3 chi phối cảm giác, các nhánh này đa phần đi trong hệ thống xương mặt, gây khó khăn trong quá trình gây tê. Sau đây là tổng hợp một số phương pháp gây tê áp dụng trong điều trị tủy răng không đau, hay mài cùi bọc răng sứ, nhổ răng - tiểu phẫu ...
I – GÂY TÊ CẬN CHÓP
Thường áp dụng trong trường hợp can thiệp điều trị tủy răng trên từng răng riêng lẻ. Khi can thiệp các răng hàm trên thường áp dụng kỹ thuật gây tê cận chóp
Kỹ thuật gây tê
Đây là kỹ thuật thường được áp dụng để gây tê khi chữa tủy răng, bọc răng sứ ... các răng hàm trên.
+ Vén môi má, bộc lộ ngách tiền đình (hành lang). Vị trí chóp chân răng thường tương ứng khoảng đáy hành lang.
+ Sát khuẩn, lau khô, tê bề mặt (bôi, xịt)
+ Đâm kim vào đáy hành lang tương ứng chóp chân răng cần gây tê. Góc kim hợp với xương 1 góc khoảng 45 độ, mặt vát kim hướng về phía xương. Đâm sâu khoảng 1cm (thay đổi tùy theo chân răng dài hay ngắn). Bơm 1, 2 giọt trên đường đâm kim. Khi đạt đủ độ sâu ước đoán, bơm hết ống thuốc tê.
3 – Nhận xét về hiệu quả gây tê Gây tê cấn chóp trong điều trị tủy
Hầu hết các trường hợp, chỉ cần 1 ống vào đáy hành lang như vậy là có thể mài cùi và lấy tủy tốt. Các răng cửa hàm trên nhiều khi chỉ cần ½ ống. Các răng cửa hàm dưới, nên tiêm 1/2 ống phía ngoài và 1/2 ống phía trong. Đối với răng nhiều chân hàm trên, 1 số trường hợp chưa đủ tê do thuốc không ngấm được tới chóp chân trong; khi đó cần tiêm thêm ½ ống vào mô liên kết dưới niêm mạc khẩu cái, tương ứng vị trí chóp chân trong.
+ Nếu vẫn chưa đủ tê (hiếm): Bổ sung bằng kỹ thuật gây tê ống tủy trực tiếp.
+ Vùng răng sau hàm dưới, vỏ xương rất dày, mật độ xương rất đặc, thuốc tê không thể ngấm được qua lớp xương vỏ để vào xương tủy; ở vùng này gây tê cận chóp ít có hiệu quả.
II – KỸ THUẬT GÂY TÊ DÂY CHẰNG TRONG ĐIỀU TRỊ TỦY
1 – Cơ sở giải phẫu để gây tê
Giữa răng và xương ổ răng có 1 khe hẹp chứa dây chằng quanh răng, mách máu và thần minh ..., gây tê dây chằng là đưa 1 lượng thuốc tê vào vùng dây chằng quanh răng, thuốc tê theo những lổ rỗng trên bờ xương ổ răng ,đi vào vùng tủy xương và đi tiếp vào hệ thống mạch máu xung quanh răng rồi ngấm vào tủy răng
Hình ảnh cho thấy có nhiều lỗ nhỏ vùng cổ răng trên xương ổ, thuốc tê có thể ngấm qua đây để vào vùng xương tủy
Hính ảnh cho thấy thuốc tê sau khi tiêm khuếch tán vào vùng xương tủy, men theo khoảng dây chằng để tới vùng chóp chân răng và vào tủy răng
Hình ảnh lỗ sàng ở lá cứng xương ổ răng
2 – kỹ thuật giây chằng trong điều trị tủy
Dùng kim 30, 27 hoặc 25 áp sát chân răng đâm vào rãnh lợi phía gần, đối với răng nhiều chân có thể đâm vào vùng chẽ chân răng, mặt vát kim hướng về phía chân răng và hợp với trục răng 1 góc 30 độ, sao cho đầu kim lách được vào giữa khoảng dây chằng, ấn kim đến lúc không thể xuống sâu hơn được nữa thì bơm chậm khoảng 0,2 ml thuốc tê, khi bơm sẽ có cảm giác rất nặng tay và cảm giác dội ngược trở lại, nếu không có cảm giác này thì điểm đâm kim chưa đúng và cần đâm lại. Sau đó làm tương tự với phía xa
Cần lưu ý rằng tiêm vào vùng này là rất cứng chắc, do đó có thể dùng ngón tay để ấn kim vào hoặc dùng kẹp để ấn kim vào
Gây tê dây chằng cho hiệu quả gây tê nhanh nhưng thời gian tê ngắn nên thường chỉ áp dụng để gây tê bổ sung cho các phương pháp khác
gây tê giây chằng trong điều trị tủy răng
III – GÂY TÊ TRỰC TIẾP VÀO TỦY (TÊ ÉP BUỒNG)
Là đưa thuốc tê trực tiếp vào tủy buồng hoặc tủy chân. Cần lưu ý rằng, phương pháp gây tê này gây đau đớn nhiều cho bệnh nhân và có thể đẩy mô nhiễm khuẩn ra vùng quanh chóp, vị vậy chỉ áp dụng khi các phương pháp gây tê khác không mang lại hiệu quả như mong muốn
Kỹ thuật gấy tê
Sau khi đã mở thông vào buồng tủy, lau khô buồng tủy rồi nhỏ vài giọt thuốc tê, chờ vài phút
Đưa kim vào miệng ống tủy, cần lưu ý không đưa quá sâu, sao cho kim nằm trong ống tủy phải lỏng, bơm rất chậm vài giọt thuốc tê, nếu đầu kim chặt thì cần rút ra 1 khoảng rồi mới bơm thuốc, có thể bẻ kim cong 1 góc 45 độ để dễ đưa kim vào
