Giải phẫu chóp răng dựa trên ba mốc giải phẫu và mô học của vùng chóp răng:
lỗ thắt chóp (apical constriction: AC), đường nối xi măng – ngà (cementodentinal
junction: CDJ), và lỗ chóp (apical foramen: AF).
Hình 1.1. Hình thái chóp răng. Ống tủy thuôn dần từ miệng đến điểm thắt chóp – đường
kính chóp nhỏ, được xem như phần hẹp nhất của ống tủy. Từ điểm này ống tủy mở rộng
và đổ ra ngoài chân răng qua lỗ chóp - đường kính chóp lớn. Khoảng giữa đường kính
chóp nhỏ và đường kính chóp lớn có dạng hình phễu.
- Lỗ thắt chóp:
+ Là phần của ống tủy có đường kính nhỏ nhất; được các nhà lâm sàng sử dụng
làm mốc tham chiếu như một điểm cuối cùng để tạo hình, làm sạch và trám bít ống
tủy.
+ Mạch máu tủy răng hẹp tại lỗ thắt chóp, điều này làm cho việc điều trị viêm
trong ống tủy trở nên khó khăn. Những khó chịu của bệnh nhân sau điều trị tủy
răng nhiều hơn khi dụng cụ hoặc vật liệu trám bít bị đẩy qua vùng này, và như vậy
cần quá trình lành thương sau đó.
- Lỗ chóp:
+ Có chu vi hình tròn, giống như hình phễu hoặc miệng núi lửa, nó khác với vị trí
chấm dứt của xi măng nằm ngoài chân răng.
+ Đường kính lỗ chóp là 502 µm ở người 18 đến 25 tuổi và là 681 µm ở người trên
55 tuổi, cho thấy rằng sự phát triển của lỗ chóp theo tuổi. Đường kính này lần lượt
lớn hơn đường kính cắt ngang của cây trâm số #50 và #60.
+ Có nhiều hơn một lỗ chóp chính được tìm thấy ở tất cả các răng ngoại trừ chân
trong của các răng cối lớn hàm trên và chân xa của các răng cối lớn hàm dưới.
+ Ngoài lỗ chóp chính, tất cả các nhóm răng đều có ít nhất lỗ chóp phụ
| - | Đường nối xi măng – ngà răng: + Nó là nơi kết thúc của mô tủy và là nơi mô nha chu bắt đầu |
+ Nó bắt đầu từ lỗ thắt chóp hay đường kính chóp nhỏ, mở rộng cho tới lỗ chóp
hay đường kính chóp lớn.
+ Vị trí của CDJ trong ống tủy khác nhau đáng kể.
- Mối liên hệ giữa các vị trí giải phẫu: lỗ thắt chóp, lỗ chóp, đường nối xi
măng - ngà răng, chóp răng
+ Nhìn chung đường nối xi măng – ngà răng bắt đầu từ lỗ thắt chóp nhưng
không trùng với lỗ thắt chóp (AC), và ước tính nó cách lỗ chóp (AF) khoảng
1mm.
+ Khoảng cách TRUNG BÌNH giữa lỗ thắt chóp và lỗ chóp ở người trẻ là 0.5
mm và ở người già là 0.67 mm. Khoảng cách này lớn hơn ở người cao tuổi do
sự tích tụ xi măng.
+ Lỗ chóp thường không đổ ra ngay chóp răng mà thường cách đó 0.5 đến 3
mm. Sự thay đổi này được ghi nhận cùng với tuổi răng do sự hình thành xi
măng
Tuy nhiên cũng cần lưu ý rằng hình thái chóp răng khác nhau rất nhiều; bao gồm
nhiều ống tủy phụ; vùng tái hấp thu và vùng tái hấp thu thứ cấp; sỏi tủy rời hay gắn
dính vào mô ngà; và sự hình thành ngà thứ cấp bệnh lý cũng khác nhau. Sự khác
nhau về cấu trúc vùng chóp là một thử thách đối với việc điều trị nội nha
Hình 1.2. Các ống ngà nhỏ và siêu nhỏ có thể thấy được ở phần chóp chân răng
Bảng giới hạn sửa soạn và trám bít ống tủy:
