NHỮNG YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN VIỆC XÁC ĐỊNH CHIỀU DÀI
LÀM VIỆC
- Thông thường sẽ khó thấy được chính xác vị trí của lỗ chóp hay lỗ thắt chóp
cho đến khi đã hoàn thành việc trám bít ống tủy. Ngoài ra, những biến thể có
thể có theo ba chiều không gian của hệ thống ống tủy vùng chóp như sự tiêu
chân, những thay đổi theo tuổi, chấn thương, tiêu chân do lực chỉnh nha,
bệnh lý quanh chóp và bệnh lý nha chu sẽ càng gây khó khăn hơn trong quá
trình điều trị.
- “Từ điển thuật ngữ nội nha” định nghĩa chiều dài làm việc của một răng là
khoảng cách từ điểm tham chiếu trên thân răng đến điểm mà tại đó việc sửa
soạn và trám bít ống tủy chấm dứt.
+ Theo định nghĩa này thì điểm kết thúc lý tưởng tại vùng chóp của chiều
dài làm việc trùng với đường nối cement – ngà về mặt mô học. Đường nối
này điển hình là vị trí thắt lại hay hẹp lại của ống tủy (lỗ chóp nhỏ), là điểm
để việc sửa soạn ống tủy dừng lại ở trong phần ngà lành mạnh.
+ Có rất nhiều biến thể tự nhiên của vị trí thắt chóp này, do vậy sẽ ảnh
hưởng đến những kỹ thuật xác định chiều dài ống tủy.
+ Khoảng cách từ chóp răng đến lỗ thắt chóp tùy thuộc vào nhiều nhân tố
chẳng hạn như sự lắng đọng của xi măng hoặc sự tiêu chóp răng. Cả hai quá trình
này đều chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của nhiều nhân tố.
+ Trong các bệnh lý nha chu, vị trí và hình dạng giải phẫu của đường nối xi
măng – ngà (CDJ) rất khó tiên lượng, do quá trình tiêu chóp hoặc lắng đọng xi
măng có thể phát triển rộng vào trong ống tủy.
- Trước khi xác định chiều dài làm việc, xoang tủy cần được sửa soạn sao cho
tạo được một đường đi thẳng vào miệng ống tủy.
+ Ở răng trước, nếu không loại bỏ gờ trong hoặc rìa cắn, thường trâm sẽ bị
cản trở không tạo một đường đi thẳng vào ống tủy, nó cũng cản trở việc xác
định số lượng ống tủy hiện diện, và dễ tạo khấc khi đi xuyên cây trâm vào
ống tủy.
+ Ở các răng sau, các răng cối lớn hay các răng cối nhỏ nhiều chân, việc
không loại bỏ gờ tại vùng cổ răng dẫn đến xác định thiếu ống tủy và dễ tạo khấc ở
1/3 chóp ống tủy.
Hình 2.1. A. Hình ảnh X-quang răng cửa giữa dưới theo chiều ngoài trong. B.
Xoang mở tủy chưa đủ rộng. C. Một trâm số #8 đi vào ống ngoài gặp trở ngại ở
phần cổ răng. Do phần gờ ngà bên trong nên dụng cụ bị cản lại khi đi vào ống
trong. D. Dùng mũi khoan tròn với tay khoan chậm loại bỏ hoàn toàn phần gờ ngà
này. E. X-quang của xoang tủy khi hoàn thành. F. Trâm số #8 có thể vào ống trong
dễ dàng. G. Hai dụng cụ đi vào cho thấy có hai ống tủy với 1 lỗ chóp chung.
- Nên làm loe miệng ống tủy để tạo một đường đi thẳng đến chóp răng.
- Ở những ống tủy cong, mặc dù đã đạt được đường đi thẳng vào ống tủy
nhưng chiều dài làm việc có thể thay đổi. Nếu xác định chiều dài làm việc
trước khi tạo được một đường đi thẳng vào ống tủy thì sau khi làm rộng ống
tủy ở 2/3 trên, chiều dài này có thể ngắn hơn chiều dài ban đầu 1 mm hoặc
hơn nữa.
- Với những răng có bệnh lý tiêu chân răng, vị trí CDJ và lỗ thắt chóp bị phá hủy.
Thông thường việc tiêu chóp chân răng diễn ra không đối xứng nên việc xác định
điểm dừng tại chóp rất khó khăn.
+ Tiêu chân răng theo chiều ngoài trong chỉ thấy được khi 20-40% mô răng đã bị
mất khoáng. Nếu trên X-quang thấy được đường viền mặt bên không cân xứng
hoặc có dạng đường cong thì lúc này trên không gian ba chiều đã xảy ra việc tiêu
chân răng trầm trọng.
+ Lúc này việc xác định chiều dài làm việc sẽ dựa vào đánh giá của bác sĩ lâm
sàng, kinh nghiệm, cảm giác tay và X-quang.
+ Việc sử dụng máy định vị chóp không còn đáng tin cậy nữa.
+ Lúc này cần xác định điểm nằm trên chóp răng về phía thân răng nhất, trong
phần mô răng có mật độ cản quang lành mạnh. Điểm này được xem như là chóp
răng X-quang mới và chiều dài làm việc sẽ cách điểm này 1 đến 2 mm về phía thân
răng.
– Trong quá trình sửa soạn xoang tủy, cần loại bỏ những phần ngà sâu, phần men
không được nâng đỡ, miếng trám sai… nhằm tạo một điểm tham chiếu tốt trên thân
răng khi xác định chiều dài làm việc.
- Cần đặt nút chặn silicon đúng góc độ trên cây trâm. Nếu đặt sai góc độ của miếng
silicon thì chiều dài có thể sai lệch 1 mm hoặc hơn nữa. Điều này tạo sự sai khác
chiều dài làm việc khi thay trâm giữa các bước sửa soạn ống tủy, và có thể dẫn đến
thủng ống tủy, làm loe lỗ chóp hoặc cũng có thể làm giảm chiều dài làm việc.
